EVDE BASI YARASI TEDAVİ VE TAKİBİ
EVDE BASI YARASI TEDAVİ VE TAKİBİ
Bası Yarası
Tek başına basınç, ya da yırtılma ile basıncın bir arada sebep olduğu, genellikle kemik çıkıntılar üzerinde veya tıbbi/diğer cihazlara bağlı olarak ortaya çıkan bölgesel deri ve/veya derialtı doku hasarıdır. Basınç, yumuşak dokunun bir kemik çıkıntı ile bir yatak, sandalye gibi bir yüzey arasında sıkıştırıldığı dış kuvvettir. Kılcal damarlar tıkanır, dokulara besin maddeleri ve oksijen gidemez. Basınç ortadan kalkmazsa, doku ölümü meydana gelir.
Bası Yarası Riskinin Değerlendirilmesi
Yatağa bağımlı hastalar bası yarası açısından özellikle risk altındadır. En fazla bası yarası oluşan vücut bölgeleri; kuyruk sokumu, kalça kemiklerinin dış kısımları ve topuklardır. Hastanın yatakta veya sandalyede kayması, yatak sürtünmesi, yıkarken sertçe ovma deride yüzeysel zarara neden olur. Terleme, idrar, gaita da deride doku zedelenmesine yol açar.
Bası yarası risk faktörleri; Kronik hastalıklar özellikle diyabet, kalp yetersizliği, nörolojik hastalıklar ve periferik damar hastalıkları, ileri yaş, beslenme yetersizliği, idrar ve gaita kaçırmadır.
Tüm hastaların ilk muayenelerinde, duygusal algılama, aktivite, nemlilik, beslenme, sürtünme ve yırtılma durumuna göre bası yarası riski hesaplanır. Ayrıca hastada bulunan kataterler ve kataterlerin tespit ve bakımı bası riski yönünden değerlendirilir. Yüksek riskli hastalarda bakım planı uygulanır.
Bası Yaralarının Evde Tedavi ve Takibi
Evde sağlık ve bakım hizmetleri kapsamında özellikle yatağa bağımlı hastalarda bası yarası açısından risk değerlendirmesi, basınç nedeniyle deri bütünlüğünün bozulmasının engellenmesi, deri bütünlüğünün korunması, basınç nedeniyle deri bütünlüğü bozulmuş hastanın uygun bakımı yapılmakta ve bakım veren kişiye deri bütünlüğünün korunması konusunda eğitim verilmektedir. Bu kapsamda;
- Cilt bakımı: Çok kuru ciltli hastalarda günde en az bir kez nemlendirme,
Masajdan kaçınılması
Nem maruziyetinin azaltılması
İdrar ve gaita temasına yönelik önlemler
Nem hasarı riski bulunan hastalara bariyer krem kullanılmasının sağlanması
2. Basıncın azaltılması;
a) Pozisyon değiştirme
Hasta yatağa bağımlı ise en az 2 saatte bir, tekerlekli sandalyeye bağımlı ise saat başı
Yan yatış pozisyonu verilirken 30° yan yatış pozisyonu verilmesi
Sürtünme ve yırtılmayı önlemek için hastanın yatağının başucu 30º’den daha fazla yükseltilmemesi
Yatağın ayak ucuna doğru kaymış olan bir hastayı yatağın başucuna doğru çekerkençarşaf kullanılmasının sağlanması
b) Destek yüzeyler
Basınç Azaltıcı yataklar (hava, su, jel, silikon, köpük)
Dizlerin ve ayak bileklerinin birbirine sürtünmesini önlemek için bacak aralarına,
Topukların yatağa temas etmesini önlemek için alt bacağın arka alt kısmınadestek konulmasının sağlanması.
3. Beslenmenin değerlendirilmesi: Seçilmiş hastalarda protein ve hemoglobin için kan tahlili yapılır. Hastanın diyeti 1,2–1,5 gr/kg/gün protein ve 30–35 protein dışı kcal/kg/gün olacak şekilde düzenlenir. Yeterli beslenmesi olmayan hastalara destekleyici beslenme ürünleri reçete edilir.
4. Yara bakımı : Bası yarası bulunan hastalarda yaranın boyutları, evresi, akıntı ve enfeksiyon durumu değerlendirilir ve uygun yara tedavisi ve bakım planı yapılır. Bu hastalar düzenli ev ziyaretlerinin yanı sıra tele-tıp uygulaması ile sürekli takip edilir.
Bilgi ve Randevu için
0 312 666 7 666